Gorzowo

   Gorzów, wciąż zwany jeszcze Wielkopolskim, jest miastem, które ma chyba najsmutniejszy rynek jaki widziałem, bo choć trudno przebić melancholię rynku w Radomiu, to ten gorzowski jest najzwyczajniej w świecie zjebany. I podejrzewam, że nigdy nie nabierze typowego dla śródmiejskich rynków spacerowego, sielankowego charakteru, chyba, że zlikwidują dwupasmową ulicę, która jest jednym z jego obrzeży. Mimo wszystko Gorzów broni się, bo posiada niewątpliwy urok niedostępny innym miastom, które już uległy betonowej „rewitalizacji” centrum, jest wciąż dość mało dopieszczony architektonicznie wg nowej mody, może niebawem zwiędnie trend betonowania miast i niszczenia naturalnej zieleni, co uratuje to miasto przed zdegenerowaną industrializacją.

Magiczny cmentarz żydowski

   Oryginalnie, czyli do 1945 roku obowiązywała nazwa Landsberg an der Warthe, ale przez krótką chwilę, gdy przyradzieckie władze nie mogły się zdecydować na jakieś sensowne spolszczenie, funkcjonowała nazwa Kobyla Góra – czyż nie urocze? Dzisiaj pozostałość tej sielskości, jaką obrazowała by ta nazwa,  jest czasem dotykalna wręcz, jak choćby na uroczym skwerze przy ul. Chrobrego, który od czasów PRL ma tajemniczy kształt mandali lub jakiegoś hinduskiego symbolu. Skwer ma ławki, stałych bywalców sączących leniwie piwo, brak interweniującej policji czy straży miejskiej, dużo drzew i chyba żadnego pomnika, a tuż obok świetną wege knajpę „Dobra karma”. 

    Co do pomników, a może raczej figur ulicznych, to zaskoczyła mnie ich spora ilość, myślałem, że to Kielce biorą udział w jakimś współzawodnictwie, ale tam okazało się, że co kilkaset metrów jest jakaś postać na ławce, czy choćby oryginalny Świńster na trawniku. Na ulicach tego pół-wojewódzkiego miasta można znaleźć jeszcze choćby takie posągowe postacie jak legendarny kloszard, żużlowiec, cygańska poetka Papusza czy rzeźby muzyków Gorzowskiej Orkiestry Dętej. Folgują sobie, nie ma co. 

    Sprawdziliśmy też knajpianość tego miasta (jeżeli jest to wartość mierzalna), zajrzeliśmy więc do nieźle się zapowiadającej, piwnicznej knajpy „The Doors”, ale nie urzekła nas niczym, podobnie jak tandetna dość knajpa „Czar PRL-u”, natomiast dość pozytywne wrażenie zrobił na nas pub „C-60”, w którym poczułem zefir lekko stęchłego klimatu kieleckiego „Woora”, zarówno alkoholowy, jak i muzyczny. Jednak zaniemówiłem gdy zobaczyłem co się dzieje w kawiarni „Letniej”, a zaiste nie da się tego tak prosto opisać. Sam lokal dosyć przaśny, ale alkohol tani, proste żarcie bufetowe, klimat siermiężny mocno, ale na zewnątrz stoją stoliki i parasole, które już od rana gromadzą bardzo specyficzną społeczność autochtonów. Jednak mocno intryguje scena z tęczą w tle i to ona jest powodem tego, że miejsce to muszę nazwać niezwykłym. Po południu instaluje się tam zespół brzuchatych i wąsatych muzyków dancingowych, by wieczorem porwać w tany okoliczny kwiat seniorów i śmietanki miejscowej żulerii – ten niesamowity widok, wraz z ciechocinkowym pierdolnięciem muzycznym, które mnie przyprawiło o ból, to zestaw, którego moje zmysły nie wytrzymały. Ale jest w tym porażająca moc!

    Z nietypowych miejsc, które są poniekąd symbolem wizualnym Gorzowa warto wymienić niesamowicie brzydką dominantę widokową czy słynne schody donikąd, ale ja osobiście urzeknięty zostałem takim niemal niewidzialnym kioskiem na Zawarciu, najdziwniejszym i najmniejszym miejscem handlowym, które widziałem ostatnimi czasy. 

    Streetart w Landsbergu jest specyficzny, bo oprócz typowych murali można odnaleźć wysmakowane ciekawostki, o które trudno w innych miastach, jak np. ten wrzut 3D, który normalny człowiek omija, bo jest za nisko, a odkrył go poniekąd dla nas Nataniel, dwuletni chłopiec, którego oczy są właśnie na wysokości tegoż detalu:

   Nieźle ma się tam też uliczny nurt poezji dyslektycznej, w różnych wykonaniach, jak dla mnie przesmaczne: 

Kuj żelazo puki goroce tylko sie kurwa nie popaż

Huchał dmuchał i dostał raka puc

   Mury niosą też niepokojące informacje:

Twój frajer to łowca motyli          Józek twój garaż spalony. Boleć cię będzie

   I intrygujący cykl mozaikowy z murów Gorzowa już-nie-wielkopolskiego: 

Odpowiedzialność

Empatia

Intensywność

Dla sąsiadów

I takie tam różne, masońskie drzwi...

   A dworzec pożegnał nas nietypowo - słyszeliśmy, że żebrzący menele mają wysokie standardy, których nabyli w niedalekim Berlinie, ale gdy na peronie po pytaniu o zwyczajowe "parę groszy" zapytałem "Czyli ile?" usłyszałem, że "A chociaż z 5 złoty", to zrozumiałem, że tu naprawdę obowiązują berlińskie standardy sępienia.